Scheppende barmhartigheid (2013)

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 198 niet laden

ENGE VEROORDELINGEN

Een vrouw beklaagde zich. Haar zoon was ineens erg afstandelijk geworden. Hij was nog op een nieuwjaarsdag een kwartiertje op bezoek geweest, zonder vrouw en kinderen; had gezegd dat ze ziek waren. Daarna hadden ze niets meer gehoord. Ze had geen idee gehad waardoor dat gekomen was. Nachtenlang had ze zich afgevraagd of ze een verkeerde opmerking had gemaakt, maar ze kon werkelkijk niets vinden. Driekwart jaar later kwam de waarheid aan het licht. Hun zoon had zijn baan verloren. Hij schaamde zich voor zijn uitkering. Tijdens zijn opvoeding had vader aan tafel voortdurend gescholden op ‘die luiwammesen’. ‘Wie werken wil, kan werk krijgen’, luidde zijn dogma. ‘Ik maar betalen voor die profiteurs’, zuchtte hij bij menig krantenartikel. Er was weinig begrip geweest voor mensen in de ziektewet. Al die kreten en stemmen klonken na in het hoofd van zijn zoon. Nu hijzelf ontslag gekregen had, durfde hij niet op ruimte te rekenen bij zijn ouders. Daarom had hij zich teruggetrokken. Gelukkig had hij weer werk gevonden. Zijn ouders begrepen dat zij met kerstmis helemaal niets verkeerd hadden gezegd, maar wel al de jaren daarvoor! Hun harde oordelen hadden een wereld opgeroepen waarin hun kind het benauwd had gekregen. Barmhartige oordelen scheppen ruimte. Ze zorgen voor een klimaat waarin een mens kan groeien. ‘Wees barmhartig zoals God barmhartig is’, zegt Jezus.

RUIMTE SCHEPPEN

De schriftgeleerden wisten wel dat Jezus de mond vol had van Gods mildheid. Hij zou de vrouw die op overspel was betrapt, niet laten stenigen. Dat stak hen. Met zijn nieuwlichterij en zijn softe benadering tastte Jezus de wet van Mozes aan. De goddelijke wet had al duizend jaar gezorgd voor de goede orde in het land en voor de bescherming van het huwelijk. Menselijke driften werden ermee beteugeld. En welke man kun je nog vertrouwen als de vrouwen zich niet aan de regels houden...?! Nu willen ze wel eens uit Jezus’ eigen mond horen, dat zijn onderricht afwijkt van de wet. Ze gaan hem strikken met een vraag. Jezus zal openlijk de wet van Mozes moeten afvallen of zijn eigen visie loochenen. Maar de wet en de uitleg ervan boeien Jezus even niet. Hij ziet enkel een vrouw die zich schaamt en doodsangst in de ogen heeft; hij ziet enkel boze mannen met stenen in de hand en een blik vol vrees.

BIJBEL EN SHARIA

Actueel is een groeiende tendens in de islamitische wereld om de plichten van een mens in zake familie, erfenis en geloof - sharia genaamd - op te nemen in de wetgeving van een staat. Daarin functioneren deugden en straffen die in onze ogen verouderd en wreed zijn. Deze zijn niet typisch voor de islam, maar bepalen wel het beeld ervan in westerse ogen. Een bijzonder wrede straf, steniging, staat op overspel. De veroordeelde wordt ingegraven of vastgebonden. Er wordt een streep getrokken en de menigte gaat stenen werpen tot de dood erop volgt. Dachten de Farizeeën misschien een ogenblik dat Jezus een streep in het zand ging trekken zodat de executie kon beginnen? In de Koran komt steniging niet voor. In de bijbel wel; die is dan ook ouder. Het boek Leviticus legt steniging op aan de man die overspel pleegt - let wel: de man - en ook aan de vrouw met wie hij het deed.

NIEUWE WET

Jezus verrast vriend en vijand. Hij keurt de wet van Mozes niet af. Hij lijkt hem zelfs op de grond te schrijven. De wet is een gegeven; ons fundament. Trouw is goed. Elkaar eerbiedigen is goed. Geen woord van afkeuring daarover. Geen enkele relativering komt uit Jezus’ mond. De wet van Mozes blijft overeind. Maar nu de uitvoering! Wie heeft het recht om stenen te gooien naar een ander? ‘Begin maar!’, zegt Jezus. ‘Laat degene die nooit gezondigd heeft de eerste steen werpen!’ Ze druipen af. De oude rechtsgang werkt alleen, omdat juist de grootste zondaars het hardste roepen om gerechtigheid en het eerste klaar staan om de klappen uit te delen. Uit alle misbruikzaken van de vijftiger en zestiger jaren, mogen we als kerk deze les van Jezus herontdekt hebben. Barmhartigheid dient voorop te staan, en wel voor de slachtoffers van seksuele misdragingen!

De vrouw tegenover Jezus zal ongetwijfeld dankbaar zijn geweest. Zou ze ook nooit meer overspelig zijn geworden? We weten het niet. De barmhartigheid van Jezus geeft de vrouw een kans, maar die kans moet zijzelf benutten! Dít weten we zeker: als de vrouw gestenigd was, had ze het nooit meer goed kunnen maken. Door haar ruimte te schenken schept Jezus toekomst. Hij dóet haar zijn. Hij is Schepper naast God. Barmhartigheid schept leven!

NIET EERLIJK!

Lieve kinderen. Mamma was ongerust. Benthe was al een half uur te laat. Eindelijk, daar kwam ze aan. ‘Wat kijk je boos?’, vroeg ze terwijl ze een bekertje thee inschonk. ‘Ik haat de school.’ Benthe ging voor haar bekertje zitten met de ellebogen op tafel en de kin op haar vuisten. ‘Wat heeft de lieve juffrouw dan gedaan?’ Dat ‘lieve’ was de laatste druppel. ‘Nou hè, Claire had de kleine Maya uitgescholden en haar knuffeltje in een plas water gegooid.’ Benthe zwaaide met haar linkerarm en de thee viel op de grond. Ze had alles aan de juf verteld. De juf had Claire bij zich geroepen. ‘Heb jij de knuffel van Maya in het water gegooid?’, had ze streng gevraagd. Claire had ja geknikt en toen zei de juf: ‘Dan zeg maar “Sorry” tegen Maya.’ ‘En toen was het goed!’, riep Benthe met een hoge stem. ‘Claire mocht gewoon gaan zitten. Dat is toch niet eerlijk!’ ‘Nee, dat is ook niet eerlijk’, zei mamma. ‘Maar het is wel fijn voor Claire. En dat ik niet mopper over de thee op het vloerkleed en dat jij een half uur te laat was..., dat is leuk voor jou!'